Końcem grudnia 2022 r. została zakończona budowa jednej z nowocześniejszych obór bydła mięsnego rasy Limousine na Podkarpaciu. Pan Wiesław Wójcik, wraz z synem Andrzejem, cztery lata temu podjęli decyzję o budowie obory w granicach zakupionego wcześniej 60 ha gospodarstwa. Ich doświadczenie w hodowli i chowie bydła rasy mięsnej sięga wcześniejszych lat, ponieważ w innej lokalizacji prowadzili gospodarstwa ekologiczne. Lata doświadczeń, obserwacji i rozwiązywania różnorodnych problemów spowodowały podjęcie decyzji przejścia na chów konwencjonalny bydła mięsnego tak, aby potencjał wybranej rasy został należycie wykorzystany w oparciu o prowadzoną w gospodarstwie produkcję roślinną. Posiada ono odpowiednią bazę paszową w najbliższym otoczeniu, natomiast w grudniu 2022 r. stado zasiedliło nowy obiekt z zamiarem oparcia hodowli na wyprodukowanych w gospodarstwie paszach.
Obiekt był wynikiem szeregu przemyśleń, planowania, poszukiwania rozwiązań i innowacji. W tym zakresie pomocny był syn Pana Wiesława, który śledził wszelkie nowości w internecie i literaturze fachowej, szukał najlepszych rozwiązań, kierował się opiniami innych hodowców. Pomógł zaprojektować również cały budynek, ponieważ jest z wykształcenia budowlańcem.
Jednym z najważniejszych priorytetów było zapewnienie zwierzętom jak najlepszych warunków bytowych.
Efekt końcowy jest naprawdę imponujący. Po wejściu do obory można krótko określić atmosferę jako ,,spokój i relaks”. Widać to po zachowaniu zwierząt. W dalszym szczegółowym zapoznawaniu się z obiektem widać szereg innowacyjnych rozwiązań.
Obora jest dużym obiektem, o dość wysokiej konstrukcji dachowej, ponieważ część dachu przykrywa przyległy magazyn na paszę. W związku z coraz częściej występującymi ekstremalnymi warunkami pogodowymi, taka duża połać dachowa została dodatkowo wzmocniona na brzegach oraz w samej konstrukcji. Ważne jest również rozwiązanie połaci zazębiających się, z pozostawionym prześwitem (wywietrznikiem) w kalenicy, który w połączeniu z przerwą nad ścianami wzdłużnymi pozwala na swobodną wentylację grawitacyjną i tworzy naturalny ,,wyciąg” powietrza i wszelkich gazów zapewniając tym samym odpowiednią dla krów krotność wymiany powietrza. Cyrkulacja powierza, w ten sposób wymuszona, tworzy dobry mikroklimat, szczególnie ważny przy głębokiej ściółce. W dachu znajdują się ,,świetliki’’ z płyt poliwęglanowych zapewniające odpowiednią ilość światła dziennego co będzie miało odbicie w skuteczności dochodzenia krów do rui. Od wewnątrz na konstrukcji dachowej zamontowano oświetlenie ledowe o ciepłej barwie z możliwością sterowania nad poszczególnymi boksami. Całość podłogi obory została wylana specjalnym betonem kwasoodpornym i w nim zostały zatopione elementy do budowy wygrodzeń. W oborze została również wykonana instalacja kanalizacyjna, odprowadzająca nadmiar odcieków wykorzystywana również przy jej czyszczeniu i dezynfekcji. Kratki odciekowe znajdują się również w boksach porodowych, izolatkach i boksach dla byków. Odcieki gromadzone będą w żelbetowym podziemnym zbiorniku. Zwiększyło to koszt całej budowy, ale dodatkowo poprawiło mikroklimat. W betonie pod posadzką rozprowadzona jest instalacja wodna do poideł, które są podgrzewane i łatwe do czyszczenia.
Ciekawym rozwiązaniem są również wygrodzenia wewnątrz budynku. Jest to opatentowany system francuskiej firmy - Jourdain, który zbudowany jest z ośmiokątnych słupów i belek (taką belkę łatwiej i trwalej się montuje, niż okrągłą i jest bardziej wytrzymała na ugięcia), łatwo modyfikowalny, rozbierany w prosty sposób. Doskonałe i praktyczne są w nim rozwiązania w boksach, służące do unieruchamiania zwierząt podczas ich obsługi jak również oddzielania zwierząt w boksach podczas ich przepędzania czy selekcji. Zapewnia to bezpieczeństwo osób zajmujących się bydłem i chroni same zwierzęta przed urazami.
Kolejne innowacje to:
Bydło karmione jest do woli za pomocą wozu paszowego sianokiszonką, sianem i paszą treściwą z własnego gospodarstwa.
W planach gospodarstwa jest wprowadzenie w obecnym roku kukurydzy w postaci zielonki i kiszonki do pasz. Dotychczas w systemie ekologicznym nie było to możliwe. Zmiana systemu żywienia z ekstensywnego na konwencjonalny ma spowodować lepsze przyrosty wagowe bydła opasowego oraz sprzedaż wyższych wagowo sztuk (do 750 kg). W poprzednim systemie po sezonie pastwiskowym, ze względu na brak miejsca w oborze sprzedawane były sztuki o wadze ok. 300-350kg. Zostanie również należycie wykorzystany potencjał stada podstawowego rasy Limousine. Efekty dochodowe powinny być widoczne pod koniec 2023 roku.
Przedstawione gospodarstwo obecnie wyraziło zgodę i weszło w sieć gospodarstw demonstracyjnych. Właściciel i jego syn są ludźmi otwartymi, chcącymi dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem. Wkrótce będzie możliwe zwiedzanie dla firm zorganizowanych.
Opracowała: Dorota Borska
PZDR Dębica