Rynek odmian kukurydzy charakteryzuje się chyba największą dynamiką spośród wszystkich gatunków roślin rolniczych, co nie ułatwia rolnikowi wyboru odpowiedniej odmiany do siewu. Odmiany kukurydzy wpisane do Krajowego Rejestru różnią się m.in. typem czy wczesnością mieszańca. Dlatego warto przed zakupem nasion zapoznać się z ich charakterystyką, zwracając szczególną uwagę na typ wybieranej odmiany.
Flint i dent, różnice w budowie
Na rynku nasion kukurydzy dostępne są dwa podstawowe typy odmian, tzn. flint i dent. Zewnętrznie różnią się one między sobą przede wszystkim kształtem ziarna, a to przekłada się na ich różne wymagania agrotechniczne i odmienny sposób prowadzenia łanu w okresie wegetacji.
Ziarno odmian typu flint (tzw. forma szklista) jest prawie okrągłe, o grubej warstwie bielma szklistego. Wykorzystywane jest do produkcji kasz i mąk, a także jako pasza dla bydła mlecznego. Ziarno typu dent (tzw. forma zębokształtna) ma wydłużony i spłaszczony kształt, z charakterystycznym wgłębieniem na szczycie (wyglądem przypomina koński ząb). Dominuje w nim bielmo mączyste, stąd jest bardziej przydatne do produkcji skrobi i alkoholu.
Cechy odmian typu flint:
Cechy odmian typu dent:
Różnice w agrotechnice
Odmiany typu flint i dent różnią się wymaganiami agrotechnicznymi. Różnice zaczynają się już od wyboru stanowiska i terminu siewu. Odmiany w typie flint, ponieważ są bardziej tolerancyjne na chłody, mogą być uprawiane w północnej i północno-wschodniej części Polski, a także na glebach bardziej zwięzłych, wolno nagrzewających się. Z kolei odmiany typu dent gorzej tolerują chłody, dlatego są bardziej przydatne do uprawy w cieplejszych rejonach kraju, w których ewentualne ryzyko pojawienia się chłodów jest mniejsze, południowa i południowo-zachodnia część Polski.
Odmiany typu flint mogą być wysiewane w nieogrzaną glebę, tj. ok. 6ºC, dlatego polecane są do wcześniejszych siewów w przeciwieństwie do odmian typu dent, które wymagają wyższej temperatury gleby podczas siewu, przynajmniej 8ºC, a najlepiej 10-12ºC. Odmiany w typie dent sprawdzają się dlatego na glebach szybko nagrzewających się oraz lżejszych.
Susza i upały
Jeżeli chodzi o tolerancję na suszę i wysokie temperatury, szczególnie w okresie kwitnienia kukurydzy, co ma duże znaczenie dla wysokości uzyskiwanego plonu ziarna to w takich warunkach lepiej radzą sobie odmiany typu dent pod warunkiem wystarczającego zapasu wody w glebie. Odmiany flint z kolei, gdy w okresie kwitnienia kukurydzy wystąpią bardzo wysokie temperatury i susza bardzo szybko reagują wstrzymaniem wzrostu wegetatywnego, a później również generatywnego przez co kolby są znacznie słabiej zaziarnione.
Różne dojrzewanie
Odmienna budowa i kształt ziarna mieszańców flint i dent powoduje odmienne tempo oddawania z niego wody przed zbiorem oraz wpływa na różny termin zbioru. Odmiany typu flint szybciej dojrzewają i nadają się do wcześniejszego zbioru, natomiast dent dłużej odkładają asymilaty w ziarnie, dlatego z reguły są zbierane nawet późną jesienią.
Mam nadzieję, że przedstawione pokrótce różnice w odmianach kukurydzy typów flint i dent będą przydatne przy podjęciem decyzji o doborze odpowiedniej odmiany do warunków glebowo-klimatycznych naszych gospodarstw.
Oprac.
Katarzyna Sitek
PODR Boguchwała