Elementem zielonej architektury jest obowiązkowy system warunkowości.
Kolejnym elementem są dobrowolne dla rolników systemy na rzecz klimatu i środowiska, tzw. ekoschematy – zobowiązania roczne oraz prośrodowiskowe instrumenty wsparcia – wieloletnie zobowiązania prośrodowiskowe, realizowane w ramach II filara WPR.
Wśród wieloletnich zobowiązań prośrodowiskowych mamy możliwość realizacji nowej interwencji Bioróżnorodność na gruntach ornych. W ramach tej interwencji jest możliwość skorzystania z wariantów, takich jak:
Celem interwencji jest wzbogacenie bioróżnorodności i krajobrazu wiejskiego oraz zapewnienie miejsca bytowania oraz bazy pokarmowej dla organizmów pożytecznych, w tym owadów zapylających i ptaków krajobrazu rolniczego.
Interwencja polega na zakładaniu na gruntach ornych i utrzymaniu:
✓wieloletnich pasów kwietnych założonych z wykorzystaniem mieszanki zawierającej gatunki wymienione w ust. 5 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia,
✓ogródków bioróżnorodności założonych z roślin:
• gatunków lub odmian dotowanych w ramach wariantu 5.1 Uprawa rzadkich gatunków lub odmian roślin, lub
• gatunków zielarskich, lub
• gatunków warzywnych, lub
• gatunków, odmian, form lub genotypów uprawianych dawniej na terenie Polski, a współcześnie nieuprawianych, których materiał siewny został pozyskany z kolekcji banków genów.
W ramach wariantu Wieloletnie pasy kwietne wymogami jakie beneficjent musi spełnić są:
powinna:
• zawierać co najmniej 6 gatunków wieloletnich,
• zawierać gatunki uprawne, gatunki dziko rosnące, w tym dziko rosnące wieloletnie i dwuletnie,
• nie zawierać gatunków niepożądanych w wieloletnich pasach kwietnych wskazanych w wykazie gatunków niepożądanych w wieloletnich pasach kwietnych,
- przeorywania,
- wypasu,
- stosowania nawozów mineralnych i naturalnych,
- stosowania osadów ściekowych,
- stosowania środków ochrony roślin,
- składowania obornika, siana, słomy lub odpadów,
- wykorzystywania pasów kwietnych jako dróg dojazdowych,
- pozostawiania maszyn i urządzeń rolniczych.
Stawka płatności wynosi 3 501 zł/ha pow. gruntu objętego zobowiązaniem, tj. pow. pasa kwietnego.
W ramach wariantu Ogródki bioróżnorodności obowiązują wymogi:
1) założenie i utrzymanie w okresie zobowiązania ogródka bioróżnorodności zawierającego co najmniej 20 gatunków roślin (w ramach jednego gatunku dopuszcza się uprawę kilku odmian lub form – populacji lub genotypów), przy czym:
a) przynajmniej jeden z uprawianych gatunków roślin to gatunek warzywny i jeden gatunek zielarski,
b) przynajmniej 3 z uprawianych gatunków lub odmian roślin to:
- odmiany regionalne lub amatorskie wpisane odmiany marginalne z gatunków roślin rolniczych wymienionych w ust. 3 pkt 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia lub do krajowego rejestru lub
- gatunki rzadko uprawianych roślin rolniczych i warzywnych wymienione w ust. 3 pkt 2 załącznika nr 4 do rozporządzenia,
c) powierzchnia uprawy któregokolwiek z uprawianych gatunków lub odmian, nie może przekraczać 50% powierzchni ogródka bioróżnorodności,
✓ w kolejnych latach realizacji zobowiązania dopuszcza się zmianę składu gatunkowego lub liczby uprawianych gatunków, przy zachowaniu minimalnej liczby 20 gatunków lub dodanie nowych odmian lub form (populacji lub genotypów),
✓ zakaz stosowania herbicydów.
Stawka płatności – 2 342 zł/ha ogródka bioróżnorodności.
Oprac. na podst. rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych w ramach PS dla WPR na lata 2023-2027:
Natalia Antoniewska
PODR Boguchwała