Wymagania szczegółowe odnośnie rolnictwa ekologicznego w Polsce reguluje ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. nr 116 poz. 975). Natomiast wśród unijnych aktów prawnych w tej kwestii można wymienić rozporządzenia obowiązujące na terenie całej Unii Europejskiej:
Aby rozpocząć produkcję metodami ekologicznymi należy:
Od momentu rejestracji gospodarstwo objęte jest okresem przestawiania na ekologiczne metody gospodarowania. W tym czasie producent rolny zobowiązany jest do przestrzegania zasad rolnictwa ekologicznego oraz udostępniania swojego gospodarstwa do kontroli.
Długość tego procesu jest różna w zależności od uprawy – dla upraw rocznych wynosi 24 miesiące; dla upraw wieloletnich takich jak: sady, plantacje jagodowe, winnice – 36 miesięcy poprzedzających zbiór uznawany za ekologiczny. Jednostka certyfikująca może zdecydować o jego skróceniu lub przedłużeniu. W przypadku produkcji roślinnej procesowi konwersji podlegają grunty, natomiast w przypadku produkcji zwierzęcej – zwierzęta.
Po okresie przestawiania gospodarstwa zwierzęta oraz ich produkty będące już w gospodarstwie uzyskują status ekologicznych.
Rolnictwo ekologiczne jest systemem produkcji rolnej mającym korzenie w rolnictwie tradycyjnym. Opiera się na wykorzystaniu naturalnych procesów zachodzących
w gospodarstwie rolnym i w dużym stopniu polega na wiedzy wywodzącej się z tradycji rolniczej. W rolnictwie ekologicznym stosuje się praktyki uprawy rolnej przyczyniające się do utrzymania lub zwiększenia materii organicznej w glebie i zapobiegania jej erozji.
W produkcji ekologicznej wyklucza się stosowanie chemicznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych, koncentratów, hormonów wzrostu, organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO) i pasz przemysłowych. Niedozwolone jest też stosowanie pestycydów w uprawach ekologicznych. Można stosować - ale tylko preparaty i nawozy dopuszczone przez Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu i Instytut Nawożenia i Uprawy Roślin w Puławach. Również materiał siewny i nasadzeniowy powinien być ekologiczny - w razie jego braku można jednak zakupić konwencjonalny materiał, po pozytywnym zaopiniowaniu przez jednostkę certyfikującą za zgodą Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
W rolnictwie ekologicznym częściej niż w konwencjonalnym wykorzystuje się agrotechniczne metody walki z chwastami, chorobami i szkodnikami oraz preparaty biologiczne i wyciągi roślinne. Podstawą nawożenia w produkcji roślinnej są nawozy organiczne takie jak kompost, obornik, gnojowica i nawozy zielone wyprodukowane w gospodarstwie ekologicznym. Chów zwierząt oparty jest na paszach ekologicznych i polega na zapewnieniu im odpowiedniej powierzchni w pomieszczeniach gospodarskich oraz dostępu do wybiegów i chowu pastwiskowego.
Produkcja ekologiczna pełni podwójną funkcję: z jednej strony w odpowiedzi na zapotrzebowanie konsumentów dostarcza na rynek produkty ekologiczne, a z drugiej strony dostarcza powszechnie dostępne dobra, przyczyniając się do ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt, jak również do rozwoju obszarów wiejskich.
Opracowała na postawie lit.:
Edyta Mirkiewicz
PZDR Przeworsk
Źródło:
Barbara Sazońska „ZASADY PROWADZENIA GOSPODARSTW W SYSTEMIE ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO”, Radom 2020
Małgorzata Wróblewska „Zarządzanie gospodarstwem ekologicznym”, Szepietowo 2015
Ewa Dzierzęcka, Justyna Całka-Orłowska „Działanie Rolnictwo ekologiczne w ramach PROW 2014-2020”, Olsztyn, 2018