Kuchnia tradycyjna to zdrowa żywność, która odgrywa bardzo ważną rolę na szlakach turystycznych i przyciąga tym zgłodniałych podróżników. Ze względu na różnorodność dziedzictwa kulinarnego, każdy region charakteryzują inne specyfiki i potrawy. Już na przełomie czwartego i trzeciego wieku przed naszą erą grecki filozof Epikur stwierdził, iż „Przyjemność brzucha jest podstawą i korzeniem wszelkiego dobra”. Kuchnia tradycyjna, regionalna jest dużym bogactwem i nieocenionym skarbcem naszej kultury.
W tradycje kulinarne naszego Podkarpacia wpisuje się duża różnorodność dań i produktów. Znaczna ich część jest certyfikowana i wpisana na listę produktów tradycyjnych, prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Każdy z nas może je posmakować, a za razem poznać kulturę regionu udając się „Szlakiem Kulinarnym Podkarpackie Smaki” i „Karpackim Szlakiem Wina” na trasie Bieszczadzkiej, Beskidzko-Pogórzańskiej i Północnej. W obiektach tego szlaku – karczmach, zajazdach, oberżach, czy też restauracjach możemy posmakować różnorodnych specjałów regionalnych.
W katalog tych produktów wpisują się dania o oryginalnych nazwach takie, jak: proziaki, hryczanyki, knysze z ziemniakami i białym serem, bieszczadzkie fuczki, gołąbki z ziemniakami, stolniki, gomółki, czy też pierogi huculskie. Kuchnię bieszczadzką wyróżniają dania myśliwskie w postaci różnych pasztetów, gulaszy, pieczeni. Możemy również posmakować dań z ryb, głównie pstrągów i sandaczy. Cechuje je prostota wykonania z wykorzystaniem podstawowych lokalnie dostępnych składników pochodzących z upraw i hodowli regionu. Są to głównie: nabiał, mąka, kasze, ziemniaki czy też kapusta. Wykorzystuje się również owoce runa leśnego, które podnoszą walory smakowe przygotowywanych dań. W ofercie kuchni regionalnych znajdziemy dania proste, a zarazem smaczne i zdrowe. Nie brakuje w niej też słodkości i deserów - amoniaczków, kocich oczek, serowców, piernika podkarpackiego, którymi możemy się delektować popijając kawę.
Kuchnia regionalna, która jest nacechowana prostotą i tradycją przywołuje wiele wspomnień i wzruszeń lat dziecięcych. Niejednokrotnie sam sposób podania dań czyni ją bogatą i ekskluzywną. Podkarpacie to region niesamowicie atrakcyjny przyrodniczo i kulturowo, który znajduje odzwierciedlenie w dziedzictwie kulinarnym naszego regionu. Jest to bogata spuścizna po naszych przodkach. Stanowi dzieło sztuki i cieszy się bardzo dużą popularnością wśród konsumentów krajowych i europejskich.
Ilona Tabisz-Śmietana
PZDR Sanok