Program dla Polskiego Ziemniaka

W przypadku wykrycia bakteriozy pierścieniowej rolnik ponosi znaczne straty ekonomiczne z powodu konieczności utylizacji plonu.

W związku z powszechnym występowaniem tej bakterii w gospodarstwach zajmujących się produkcją ziemniaków zarówno w naszym kraju, jak i na Podkarpaciu zostały wprowadzone regulacje fitosanitarne, które powodują znaczne ograniczenia w dostępie polskich ziemniaków do rynków pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej.

Chcąc przeciwdziałać tej sytuacji 21 września br. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przyjął „Program dla Polskiego Ziemniaka” – dokument, który opracowany został jako odpowiedź na potrzeby branży producentów, przetwórców i dystrybutorów.

Program stanowi kompleksową analizę najistotniejszych problemów dotykających branżę oraz określa działania służące ich rozwiązaniu. Kluczowymi dla Programu są przy tym działania w celu ograniczenia występowania w Polsce bakteriozy pierścieniowej ziemniaka.

Zgodnie z przyjętym programem osiągnięcie powyższych celów będzie wymagało podjęcia szeroko zakrojonych, komplementarnych działań w następujących obszarach:

• uzyskanie profesjonalnej produkcji ziemniaka wolnej od bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus;
• wprowadzenie obowiązku wysadzania ziemniaków wolnych od bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus,
• realizację dopłat do powierzchni obsadzonych kwalifikowanymi sadzeniakami ziemniaka,
• realizację wsparcia dla gospodarstw, w których wykryto bakterię Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus,
• ułatwienie w zagospodarowywaniu porażonych bulw ziemniaka,
• zapewnienie szkoleń dla rolników z „bioasekuracji fitosanitarnej”,
• wyeliminowanie nieprawidłowości na krajowym rynku ziemniaka,
• wprowadzenie przepisów zobowiązujących do podawania kraju pochodzenia w przypadku obrotu ziemniakami oraz właściwego oznaczania ziemniaków młodych,
• zwiększenie kar za naruszenia przepisów dotyczących produkcji i obrotu ziemniakami,
• prowadzenie ukierunkowanych kontroli zdrowotności, znakowania i jakości w obrocie ziemniakami;
• promocję polskiego ziemniaka na rynku krajowym i rynkach zagranicznych.

Skuteczna walka z bakteriozą pierścieniową ziemniaka wymaga stałego podnoszenia wiedzy wśród producentów o zagrożeniach powodowanych przez bakterię Cms, drogach jej rozprzestrzeniania się, a także sposobach eliminacji tych zagrożeń. Obok kwestii fitosanitarnych, w tym także obowiązków wynikających dla producentów działających w poszczególnych sektorach produkcji ziemniaka, szkolenia powinny dotyczyć także technologii produkcji, integrowanej ochrony, czy też jakości żywności. W tym celu organizowane będą przez Ośrodki Doradztwa Rolniczego specjalistyczne szkolenia kierowane do producentów ziemniaka. W ramach szkoleń popularyzowane będą także wyniki badań dotyczących bakteriozy pierścieniowej ziemniaka, w tym np. skutecznych metod dezynfekcji narzędzi i urządzeń wykorzystywanych w produkcji, opracowywane na rzecz Ministerstwa przez instytuty badawcze w ramach programów wieloletnich. Szkolenia będą prowadzone przy współpracy z Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz organizacjami branżowymi. PIORIN jest bowiem instytucją odpowiedzialną w naszym kraju za bezpieczeństwo fitosanitarne. Zadaniem PIORiN-u jest monitorowanie zagrożenia związanego z występowaniem bakteriozy pierścieniowej ziemniaka oraz wydawaniem decyzji administracyjnych, w przypadku wykrycia choroby, określających dozwolone metody zwalczania.

Przewiduje się, że przyjęty „Program dla Polskiego Ziemniaka” będzie realizowany przez okres 4 lat, po czym przeprowadzona zostanie ocena efektywności przyjętych rozwiązań. Zakłada się, że okres ten pozwoli na osiągnięcie poprawy zdrowotności upraw ziemniaka prowadzonych w celu wprowadzenia plonu do obrotu handlowego, w stopniu pozwalającym na zniesienie dodatkowych wymagań związanych z wysyłką ziemniaków do pozostałych państw członkowskich.

Opracowanie: na podstawie www.minrol.gov.pl oraz materiałów z MRiRW.

Katarzyna Sitek