Ważnym aspektem jest odpowiedni skład gleby. W składzie powinny znajdować się makroelementy, jak i mikroelementy, które powinny występować w postaci próchnicy, a także w minerałach o różnym składzie chemicznym. Odpowiedni skład mineralny gleby wpływa na prawidłowy wzrost oraz rozwój roślin.
Rys.1 Makro- i mikroelementy zawarte w glebie
Do pierwiastków najbardziej plonotwórczych zaliczany jest azot. Jego brak w glebie może powodować słaby wzrost roślin, żółknięcie zielonych liści roślin, a także lignifikację tkanek – skutki te mogą powodować spadek jakości oraz ilości plonu.
Nie wszystkie składniki odżywcze są przystępne dla roślin uprawnych. O ich dostępności decyduje odczyn gleby, wysoka aktywność biologiczna gleby, duża ilość próchnicy, która zatrzymuje łatwo wymywane pierwiastki, a także korzystne warunki powietrzno-wodne.
Związki, które są niezbędne do wzrostu roślin mogą być dostarczane do gleby w postaci aplikowanych nawozów mineralnych. Zawarte w nawozach pierwiastki łatwo i szybko są przyswajane przez rośliny w glebie. Nawozy mineralne powinny być uzupełniane nawozami organicznymi – zabieg ten ma na celu poprawę struktury gleby, zwiększenie ilości próchnicy, a także podwyższenie odczynu gleby.
Rośliny mają różne preferencje co do pH gleby – czynnik ten ma znaczący wpływ na dostępność składników odżywczych w glebie dla roślin. Dla wzrostu roślin istotne jest, aby gleba miała pH w zakresie odpowiednim dla rozwoju danego gatunku roślin.
Kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój roślin i ich korzeni jest wilgotność gleby. Rośliny, ze względu na dużą zawartość wody w swoich organach mają duże zapotrzebowanie na nią w różnych fazach rozwoju. Odpowiednia ilość wody wpływa pozytywnie na otrzymany plon. Nawet krótkotrwały brak odpowiedniego nawodnienia roślin może obniżać jakość uprawy. Zbyt duża wilgotność może prowadzić do niedoboru tlenu dla korzeni, natomiast zbyt mała może spowodować suszę, która także wpływa niekorzystnie na rozwój roślin. Warto jest monitorować zapotrzebowanie roślin na wodę. Znaną i często stosowaną metodą nawadniania roślin jest system zraszający, a w pomieszczeniach takich jak szklarnia często stosowane jest także nawadnianie roślin metodą kropelkową. Prawidłowe nawadnianie roślin sprzyja procesom absorpcji wody i składników odżywczych przez korzenie roślin.
Poznanie zapotrzebowania glebowego danej rośliny pozwala na lepsze zarządzanie zasobowością gleby w celu optymalizacji warunków do wzrostu roślin. W przypadku nieprawidłowości zawsze można zastosować odpowiednie nawozy organiczne lub mineralne, które pozwolą na zrównoważenie składu gleby.
Oprac. Julia Mazur
PODR Boguchwała