Wśród roślin zielarskich budzących duże zainteresowanie jest lubczyk ogrodowy. Ma on szerokie zastosowanie przede wszystkim w kuchni . Olejek otrzymany z korzenia lubczyka jest jednym z głównych surowców przyprawy typu Maggi. Liście rośliny świeże lub ususzone stanowią doskonały dodatek do zup – szczególnie rosołu, grochówki, fasolowej lub kremu z soczewicy. Lubczyk urozmaici również sosy (szczególnie mięsne
i pomidorowe), dania rybne oraz sałatki doskonale nadaję się do flaczków. Niekiedy można dodać ziela do dań na bazie kapusty i szpinaku – wyrazisty aromat rośliny skutecznie bowiem zabija nieprzyjemny zapach tych składników i nadaje im ostrości. Lubczyk można również dodać do wypiekanego w domowych warunkach chleba. Warto jednak pamiętać, by nie przesadzać z użyciem tej przyprawy – lubczyk jest bowiem na tyle wyrazisty, że potrafi zdominować smak danej potrawy i uczynić ją mało apetyczną. Dodatkowo lubczyk może posłużyć do zaparzenia aromatycznej i relaksującej herbaty oraz stworzenia nalewki. Roślina ta wykazuję również właściwości lecznicze. Związki zawarte w korzeniach lubczyku działają moczopędnie. Wspomagają więc pracę nerek oraz są pomocne w nieżycie dróg moczowych. Dzięki takiemu działaniu lubczyk wpływa na naturalne oczyszczanie organizmu z toksyn. Dodatkowo lubczyk zwiększa wydolność fizyczną oraz umysłową. Działa też wykrztuśnie.
Z tego względu często wykonuje się z niego domowy środek na suchy kaszel. Lubczyk uznaje się również za afrodyzjak , który miał przynosić szczęście i powodzenie
w miłości. W swoim składzie zawiera bowiem olejki eteryczne wpływające na wzrost ukrwienia narządów płciowych.
Lubczyk jest rośliną wieloletnią o lśniących podobnych do selera liściach, jest jednym
z największych ziół ogrodowych jego łodygi sięgają nawet do 2 m wysokości. Roślina wywodzi się prawdopodobnie z górzystych rejonów Azji i południowej Europy.
W Polsce można go spotkać w stanie dzikim, ale przede wszystkim od dawna jest uprawiany zarówno na dużych plantacjach jak i w ogrodach przydomowych jako roślina przyprawowa . Ziele najlepiej czuje się w dobrze spulchnionej i lekkiej glebie z dużą zawartością wapnia oraz próchnicy. Lubczyk lubi stanowiska dobrze nasłonecznione i osłonięte przed wiatrem.
Rozmnaża się z nasion lub przez podział starszych kłączy. Materiał siewny lubczyka stanowią suche owoce – niełupki. Niełupki mają kształt owalny, nieco łukowaty wygięty. Barwa niełupek jest jasnobrunatna. Lubczyk można wysiewać na rozsadniku w rzędy oddalone od siebie o ok. 25- 30 cm. lub wprost do gruntu co 60 cm na głębokość 1 cm. Siewka posiada dwa wąskie liście ostro na końcu zakończone, pierwszy liść lubczyka jest podobny do pierwszego liścia pietruszki i pojawia się po 2 -3 tygodniach od siewu. Rośliny zimują dobrze w gruncie. Rozsadę wysadza się na miejsce stałe dopiero wiosną (w kwietniu) w rozstawie 40x40 cm. Wysadzone rośliny systematycznie podlewamy, unikając ich przesuszenia. W drugim roku z kłącza wyrastają nowe, początkowo czerwone liście i wysoka rozgałęziająca się w górnej części łodyga. Na zakończeniach rozgałęzień znajdują się baldachy o kwiatach zielonkawożółtych. System korzeniowy rośliny jest silnie rozwinięty, składa się z kłącza i wyrastających z niego grubych korzeni oraz licznych korzeni bocznych. Liście powinny mieć intensywny zielony kolor a cała roślina jest bardzo silnie aromatyczna. Pozyskiwanie świeżych liści lubczyka możemy przeprowadzić wtedy gdy roślina osiągnie większe rozmiary. Nadziemne części rośliny możemy zużywać na bieżąco w całym okresie wegetacji. Korzenie lubczyka możemy wykopywać i suszyć już od drugiego roku uprawy. Liście tej rośliny doskonale nadają się do suszenia czy mrożenia nie tracąc przy tym swych właściwości aromatycznych.
Lubczyk jest stałym elementem kolekcji ziół i roślin przyprawowych znajdującej się na Polu Doświadczalnym PODR w Boguchwale ,która jest powszechnie dostępna w okresie wegetacji roślin.
opracowanie : Anna Ciuba