Od 2002 roku daniele i jelenie zaliczane są do zwierząt gospodarskich, więc każdy może założyć hodowlę zagrodową danieli. Daniele to wdzięczne zwierzęta. Nie są wymagające pod względem paszy, warunków utrzymania i zabiegów. Wystarczają im zielone pastwiska. Takie użytkowanie danieli stwarza możliwość zagospodarowania gruntów, na których inna działalność rolnicza jest nieopłacalna. Zwierzęta doskonale wykorzystują pastwiska utworzone na gruntach niższych klas lub nawet odłogowanych. Ekstensywność wypasu, naturalny cykl produkcji, żywienie wyłącznie paszami gospodarskimi, zachowanie pełnego dobrostanu zwierząt oraz wysoka wartość odżywcza sprawiają, że mięso pochodzące z fermowego chowu jeleniowatych jest produktem wysokiej jakości, coraz bardziej pożądanym przez współczesnego konsumenta. Ponadto jeleniowate pasące się na użytkach zielonych wpływają także na ochronę krajobrazu i zachowanie właściwości ekosystemów trawiastych, nie degradują środowiska naturalnego, nie obciążają go odchodami.
Daniel jest jednym z mniejszych przedstawicieli rodziny jeleniowatych. Są one zwierzętami średniej wielkości, o silnym instynkcie stadnym i wyraźnie zaznaczonych różnicach w budowie ciała pomiędzy płciami. Żyją w stadach (chmarach) złożonych z kilkunastu do kilkudziesięciu samic z cielętami, zeszłorocznej młodzieży oraz kilku samotnych łań. Zwierzęta cały rok przebywają na pastwisku, więc trzeba zapewnić im odpowiednie warunki. Optymalna obsada wynosi 15 zwierząt na 1 ha. Na stado liczące do 30 łań powinien przypadać co najmniej 1 byk. Zwierzętom należy zapewnić stały dostęp do wody oraz możliwość schronienia przed słońcem i wiatrem. Może to być naturalna osłona w postaci drzew i krzewów, które latem chronią przed silnym słońcem i deszczem, a zimą przed mrozem i wiatrem. Jeśli na kwaterze do wypasu nie ma drzew i zakrzaczeń, konieczne jest wybudowanie wiat. Daniele lubią ciszę i spokój, więc kwatery powinny znajdować się z dala od głośnych dróg i być odpowiednio ogrodzone dla ochrony przed bezpańskimi psami i innymi drapieżnikami. Największą inwestycją, poza zakupem zwierząt jest ogrodzenie pastwiska. Powinno być wykonane z siatki dobrej jakości o wysokości co najmniej 2 m i odpowiednich wymiarach oczek. Przy kwaterze powinien znajdować się budynek służący jako odłownia, gdzie kolczykuje się i odrobacza zwierzęta. Letnia dieta danieli to głównie trawa, krzewy i kora drzew. Przysmakiem są żołędzie i kasztany. Zimą zwierzęta żywione są zbożem, sianem, sianokiszonką, a dodatkowo słomą, burakami i warzywami. Każdej łani trzeba zapewnić zimą co najmniej 0,5 kg ziarna zbóż i 2 kg siana na dobę. Przez cały czas zwierzęta powinny mieć dostęp do lizawek z makro- i mikroelementami. Łanie w hodowli ważą 50–70 kg, byki 70–120 kg. Łanie osiągają dojrzałość płciową w wieku 16 miesięcy. W okresie rui, czyli bekowiska trwającego od połowy października do połowy grudnia, zwierzęta łączą się w grupy. W tym czasie są agresywne i lepiej się do nich nie zbliżać. Ciąża u danieli trwa od 230 do 245 dni. Młode przychodzą na świat na przełomie maja i czerwca. Najczęściej rodzi się jedno cielę o wadze 4–6 kg.
Podejmując decyzję o rozpoczęciu hodowli danieli musimy przede wszystkim poznać ich zachowanie i zwyczaje. Pozwoli to nie tylko na łatwiejsze prowadzenie fermy, ale także na uniknięcie błędów wynikających z nieznajomości biologii tych zwierząt. Powinniśmy rozpoczynać chów stopniowo, od małej ilości zwierząt i rozbudowywać stado w oparciu o materiał hodowlany pochodzący z uznanych, dużych ferm, korzystając z ich pomocy i doświadczenia. Pierwsze zwierzęta, które kupujemy na naszą fermę powinny być oswojone i przyzwyczajone do ogrodzenia.
Do niepodważalnych zalet hodowli należą: niskie nakłady pracy w produkcji, małe obciążenie środowiska odchodami, możliwość wykorzystania terenów nienadających się do intensywnej uprawy rolniczej, uzyskanie produktu o powtarzalnej wysokiej jakości, wysoka produkcyjność zwierząt (niskie upadki, wysoki % wycieleń, rzadkie zachorowania), zachowanie wysokiego stopnia dobrostanu zwierząt (swobodny wypas).
Oprac. na podst. literatury: Katarzyna Pięciak
PZDR Strzyżów
Źródła: