Ubój zwierząt na własny użytek

Wymagania weterynaryjne przy uboju zwierząt na własny użytek

Zwierzęta, które mogą podlegać ubojowi na użytek własny (w celu produkcji mięsa na użytek własny w gospodarstwie) to: bydło w wieku do dwunastego miesiąca życia, świnie, owce i kozy, drób, zajęczaki oraz zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych (np. jelenie, daniele). Mięso na użytek własny, może być również pozyskane ze zwierząt dzikich.

Wymagania dotyczące zwierząt, które będą podlegać ubojowi

• zwierzęta muszą być zdrowe,
• nie mogą pochodzić z gospodarstwa lub obszaru podlegającego ograniczeniom, nakazom lub zakazom, mającym zastosowanie do danych zwierząt ze względu na chorobę zakaźną zwierząt,
• możliwy jest ubój świń z obszarów objętych restrykcjami w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (ASF), po spełnieniu określonych warunków (świnie muszą być utrzymywane w gospodarstwie co najmniej przez 30 dni przed ubojem, zostać poddane badaniu przedubojowemu, a mięso pozyskane z tych świń musi zostać poddane badaniu poubojowemu. Przy przeprowadzaniu badania przedubojowego świń lub badania poubojowego mięsa z tych świń urzędowy lekarz weterynarii pobiera próbki do badań laboratoryjnych w kierunku afrykańskiego pomoru
  świń, zgodnie z obowiązującymi dla danej strefy przepisami dotyczącymi ASF),
• dopuszcza się ubój na terenie gospodarstwa zwierząt zdrowych, które uległy wypadkowi, w wyniku którego jest konieczny jak najszybszy ubój tych zwierząt ze względu na ich dobrostan (spełniających kryterium wiekowe dla uboju na użytek własny),
• ubój zwierząt leczonych jest możliwy po upływie okresu karencji określonego dla użytego produktu leczniczego weterynaryjnego lub produktu leczniczego,
• zwierzęta, muszą być prawidłowo zidentyfikowane.

Miejsce przeprowadzenia uboju

Gospodarstwo, w którym te zwierzęta są utrzymywane lub inne gospodarstwo, zarejestrowane przez Inspekcję Weterynaryjną do tego celu.

Wykorzystanie mięsa

Wyłącznie na samozaopatrzenie własnego gospodarstwa – nie może być sprzedawane, ani w żadnej innej formie wprowadzane na rynek.

Warunki dokonania uboju

• należy powiadomić Powiatowego Lekarza Weterynarii na 48 godzin przed o zamiarze dokonania uboju  gospodarczego,
• w przypadku uboju bydła do dwunastego miesiąca życia, owiec lub kóz w wieku powyżej 12 miesięcy lub owiec lub kóz, które mają stały siekacz wyrżnięty z dziąsła ww. informacja o zamiarze uboju przekazywana jest w formie pisemnego powiadomienia zawierającego wypełnione w przypadku owiec i kóz dodatkowe oświadczenie o zagospodarowaniu na własny koszt SRM.

Obowiązki związane z identyfikacją i rejestracją zwierząt

Wszystkie zmiany związane z ubojem na użytek własny należy zgłaszać do kierownika biura powiatowego ARiMR (IRZ) w terminie 7 dni od zaistniałego zdążenia, natomiast w przypadku świń na terenach objętych restrykcjami odnośnie ASF w terminie 2 dni.

Wymagania odnośnie badania na włośnia

Obowiązkowemu badaniu na włośnie podlega mięso świń, nutrii i dzików. Mięso świń poddanych ubojowi nie może być spożyte ani przetworzone przed uzyskaniem zaświadczenia o przeprowadzeniu badania poubojowego mięsa albo o przeprowadzeniu badania próbek mięsa na obecność włośni.

Badanie przed ubojowe i poubojowe

W przypadku świń pochodzących z obszarów podlegających ograniczeniom związanym z ASF wymagane jest badanie przed- i poubojowe.

Osoba dokonująca uboju

Rolnik musi posiadać odpowiednie kwalifikacje – odbyć szkolenie w tym zakresie organizowane przez powiatowego lekarza weterynarii i posiadać potwierdzające zaświadczenie.

Sposób dokonania uboju

Ubój musi być przeprowadzony zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu 1099/2009 -podczas uśmiercania i działań związanych z uśmiercaniem zwierzętom oszczędza się wszelkiego niepotrzebnego bólu, niepokoju lub cierpienia.

Spełnienie powyższych zasad przez rolników pozwoli zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa ubić i przetworzyć wychodowane we własnym gospodarstwie zwierzęta, aby poczuć coraz częściej zapominany smak tradycyjnych pachnących świętami wędlin.     

Tomasz Salach

PODR Boguchwała