Ostatnimi czasy coraz większą popularność zdobywają mniej znane produkty pszczele oraz preparaty z nich wykonywane. Są to m.in. odsklepiny miodowe, osyp pszczeli (pszczoły padłe w trakcie zimowania), larwy barciaka większego, czerw trutowy.
1. Odsklpiny miodowe to naturalny produkt wytwarzany przez pszczoły. Pszczoły przynosząc do ula nektar lub spadź przerabiają stopniowo nakrop, aż w końcowym okresie, każdą komórkę miodu dojrzałego nakrywają pokrywką wykonaną ze świeżego wosku. Wartość składników lotnych tuż pod wieczkiem zasklepu przewyższa 10 krotnie zawartość tych składników w miodzie na dnie komórki. Podczas zdejmowania zasklepu z powierzchni plastra przykleja się do niego warstewka miodu ze znajdującymi się w nim substancjami lotnymi, będącymi tuż pod pokrywką.
Lotne składniki miodu to około 60 naturalnych form chemicznych z gatunku alkoholi, aldechydów i ketonów. Pochodzą one z nektaru, propolisu, pyłku oraz organizmu pszczoły (z jadu, wosku, feromonów, wydzielin gruczołów pszczelich). Temperatura wrzenia tych substancji waha się w zakresie od 41 do 88 stopni Celsjusza. Większość z nich wrze do temperatury 64 stopni.
Działanie:
Odsklepiny miodowe podczas żucia w ustach podgrzewają się wydzielając duże ilości substancji lotnych. Substancje te mają silne właściwości penetrujące, gojące i zmniejszające opuchlizny. Wydzielając się w ustach przechodzą do jamy ustnej, nosowej, kanałów zatokowych i zatok (gojąc, zmniejszając opuchliznę, płucząc i dezynfekując same zatoki).
Odsklepiny są pomocne w schorzeniach:
– zatok w tym w przewlekłych stanach zapalnych
– chorób gardła i przełyku
– chorób dziąseł
– pomocniczo w leczeniu grypy i przeziębień (działanie wykrztuśne, duża aktywność antybiotyczna)
– astmie
– wzmacniają odporność
2. Osyp pszczeli zwany również zimowym osypem pszczół, stanowią martwe pszczoły, które po okresie zimy osypują się do dennicy ula. Z osypu pszczół sporządza się następujące preparaty lecznicze: odwary, ekstrakty etanolowe oraz ekstrakty uzyskane za pomocą ciekłego CO₂ w stanie nadkrytycznym. Niekiedy poleca się spożywanie osypu pszczół niepoddanego żadnym procesom technologicznym.
Nalewka z osypu pszczelego (skład i działanie):
Melityna - główny składnik jadu pszczelego o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym, przeciwmiażdżycowym, przeciwgrzybicznym
Heparyna – naturalna substancja zapobiegająca krzepnięciu krwi w naczyniach krwionośnych, zapobiega osadzaniu się płytek krwi na ścianach naczyń krwionośnych co prowadzi do powstawania zatorów
Heparoidyna- stabilizuje ciśnienie krwi, działa przeciwzapalnie
Właściwości lecznicze:
stymuluje obieg krwi, poszerza drobne naczynia krwionośne
przeciwdziała stanom zapalnym naczyń krwionośnych, które prowadzą do uszkodzenia i martwicy tych naczyń
stymuluje tworzenie czerwonych krwinek
zwiększa ilość hemoglobiny (jej niedobór prowadzi do niedokrwistości i anemii)
stabilizuje ciśnienie krwi w połączeniu z PROPOLISEM skutecznie zwalcza nadciśnienie
obniża krzepliwość krwi
obniża cholesterol
przeciwdziała powstawaniu zatorów w obrębie naczyń krwionośnych
w połączeniu z PROPOLISEM I OGNIÓWKĄ PSZCZELĄ skutecznie pomagają w leczeniu choroby miażdżycowej, choroby Buergera, chorób serca (arytmii, niewydolności, dusznicy bolesnej)
odtruwa i poprawia pracę wątroby
wzmacnia pracę narządów miękkich tj. wątroba, trzustka, nerki
neutralizuje działanie toksyn i zapobiega tworzeniu się blaszek miażdżycowych
usuwa toksyny i metale ciężkie z organizmu
wiąże i wyprowadza z organizmu toksyny bakteryjne i kwasowe substancje toksyczne
oczyszcza jelita i normalizuje ich pracę
3. Larwy barciaka większego
Barciak większy zwany także motylicą woskową dużą lub molem woskowym jest nocnym owadem z rzędu motyli. Samica tego owada składa w zmagazynowanych plastrach, a niekiedy wprost w ulu od 400 do 900 jajeczek. Wylęgają się z nich drobne ruchliwe larwy, które przez cały okres larwalny odżywiają się woskiem pszczelim i jako jedyne dzięki enzymom, które posiadają są w stanie ten wosk strawić i rozłożyć. Badania pokazały, że enzymy wytwarzane przez larwy barciaka większego są w stanie rozkładać także otoczki ochronne wirusów i bakterii oraz cholesterol i złogi wapienne w naczyniach krwionośnych. Dzięki tym właściwościom produkty na bazie larw barciaka większego, a w szczególności ekstrakty alkoholowe zyskują coraz większą popularność.
Ekstrakt alkoholowy z larw barciaka (skład i działanie):
Lizyna - bierze udział w procesie odbudowy tkanek, zapobiega tworzeniu się blizn i ran wzmacnia układ sercowo-naczyniowy, wzmacnia układ odpornościowy
Leucyna – stabilizuje poziom cukru we krwi, redukuje tkankę tłuszczową, buduje masę mięśniową, zapobiega utracie masy mięśniowej
Glicyna – pomaga rozkładać i transportować składniki odżywcze, silnie wspiera systemy odpornościowe , trawienne oraz nerwowe
Cerraza – rozkłada substancje tłuszczo podobne w tym cholesterol
Proteaza -rozkłada substancje białkowe, posiada silne właściwości lizujące
Działanie:
obniża ciśnienie krwi (rozpuszczając zatory i złogi powstałe w naczyniach krwionośnych zwiększa ich przekrój)
oczyszcza naczynia krwionośne z zatorów i blaszek miażdżycowych
obniża poziom cholesterolu
zapobiega odkładaniu się tłuszczów w wątrobie i na ścianach naczyń krwionośnych
skuteczna w leczeniu zakrzepowego zapalenia żył, żylaków (zmniejsza się obrzęk żył i ich zasinienie), rozpuszcza skrzepy i zatory w obrebie naczyń krwionośnych
wzmacniając siłę skurczu mięśnia sercowego (działanie kardiotoniczne) przeciwdziała niewydolnościom serca różnego pochodzenia
zapobiega zmianom bliznowaciejącym (np. mięśnia sercowego po zawale) , przyczynia się do resorpcji (wchłaniania) tkanki bliznowatej i zastępuje ją kurczliwą tkanką mięśniową
Zastosowanie:
Stosujemy go też przy m.in.:
- nadciśnieniu tętniczym
- chorobie miażdżycowej
- chorobie niedokrwiennej
- zaburzeniach rytmu serca
- chorobie wieńcowej
- zakrzepicy
- po przebytym zawale zawały mięśnia sercowego
- po udarze mózgu
- po przebytych chorobach płuc (dzięki lizynie następuje wchłanianie zmian ogniskowych i gojeniu się próchnicy w płucach)
4. Czerw trutowy
Czerw trutowy jest produktem pszczelim pozyskiwanym z larw trutni pobieranych z komórek trutowych w określonym stadium rozwoju (9-12 dniowe larwy trutni). Właściwości czerwiu trutowego doceniono już przed wiekami – traktowano go jako znakomity środek na potencję i eliksir odmładzający. Wykorzystywano go w różny sposób: zarówno jako pokarm, jak i w formie maści, okładów i naparów.
Liczne badania naukowe, z których część przeprowadzono również w Polsce, w Katedrze Pszczelnictwa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i w Instytucie Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu dowodzą, że apilarnil (czerw trutowy) odznacza się szeregiem cennych właściwości leczniczych, ma również bardzo korzystny wpływ na organizm.
Właściwości czerwiu trutowego:
ma działanie przeciwmiażdżycowe
obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów, wspiera pracę wątroby i poprawia jej wydolność, może być również cennym wsparciem w terapii przewlekłych chorób tego narządu
normalizuje pracę tarczycy zmniejszając negatywne efekty wahań poziomu hormonów
poprawia odporność – zwiększa aktywność leukocytów
poprawia wytrzymałość fizyczną – testy wykazały, że przyjmowanie homogenatu trutowego powoduje wzrost siły fizycznej. Badacze dowiedli, że zażywanie homogenatu trutowego pół godziny przed posiłkiem poprawia aktywność fizyczną i apetyt u osób w podeszłym wieku.
łagodzi migreny
sprawdza się w terapii schorzeń układu pokarmowego, w tym przy leczeniu wrzodów żołądka
dobrze działa na psychikę: pomaga w terapii nerwicy neurastenicznej, stanów lękowych, neuroz i depresji u osób w podeszłym wieku, a także przy zaburzeniach erekcji i problemach z osiągnięciem orgazmu u kobiet
pomaga zmniejszyć uciążliwe objawy klimakterium, takie jak problemy z pamięcią, skłonność do stanów depresyjnych, uczucie gorąca, zmęczenie, bóle głowy czy rozdrażnienie
zwiększa liczbę plemników i ich żywotność, dlatego może mieć istotny wpływ w terapii niepłodności u mężczyzn
Oprac. na podstawie literatury: Grzegorz Koniuszy, Iwona Markowska-Ziobro
PZDR Strzyżów